ارتباط بین سخت‎زایی و طول عمر تولیدی گاوهای هلشتاین ایران با استفاده از مدل‎های خطر نسبی ویبول

در این پژوهش، اثر سخت زایی بر طول عمر تولیدی گاوهای هلشتاین ایران، بر اساس اطلاعات تولید، شجره و طول عمر 27 سال اخیر مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی کشور بررسی شد. اطلاعات دوره های شیردهی اول تا ششم 453657 گاو هلشتاین از 563 گله سراسر کشور در نظر گرفته شد. مدل مورد استفاده یک مدل خطر نسبی ویبول پدر-پدربزرگ مادری بود. وراثت پذیری لگاریتمی و تغییریافته طول عمر تولیدی به ترتیب 124/0 و 059/0، برآورد شد. تولید شیر، سن اولین زایش، دوره و مرحله شیردهی، سخت زایی تاثیر معنی داری بر طول عمر تولیدی داشتند (p < 0.01). خطر حذف با افزایش سن اولین زایش تا 11 درصد افزایش یافت (p < 0.01). تولید شیر یک عامل مهم در ماندگاری گاوهای هلشتاین ایران بود؛ به طوری که خطر حذف در گاوهای کم تولید 51/4 برابر گاوهای پرتولید و بیش از 88/2 برابر کلاس میانگین بود. فراوانی سخت زایی 13 درصد بود که بیشترین آن در گاوهای زایش اول و کمترین آن در گاوهای زایش ششم بود. با افزایش درجه سخت زایی، خطر حذف نیز افزایش یافت و در گاوهای سخت زا در مقایسه با گاوهای آسان زا، 10 درصد بیشتر بود. بر اساس منحنی کاپلان مایر، میانه تابع بقا گاوهای آسان زا و سخت زای کشور به ترتیب 1315 و 1243 روز بود.